Rudo-de-la-fino
Ruta montana
Rutaceae
Àutri noum : Bono-rudo, Rulo, Ruèlo.
Nom en français : Rue des montagnes.
Descripcioun :Aquelo rudo-de-la-fino, o bono-rudo, porto pas trop bèn soun noum scientifi que vèn pas dins li mountagno. S'atrobo dins li tepiero seco e li roucaio de plano e de colo. Se destrìo de la rudo Ruta angustifolia, mai coumuno, emé soun port. Fai de ramo de flour proun tipico. I'a pas peréu de petalo franjado.
Usanço :Coume si cousino Ruta graveolens e Ruta chalepensis qu'èron cultivado à passa tèms, la rudo-de-la-fino a d'ùnis usanço interessanto. Pèr sougna li plago e li mau de gengivo, contro li verme e pèr faire veni li règlo (de pas prendre encò di femo empregnado).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Ruta
Famiho : Rutaceae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Tepiero seco
- Roucaio
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Ruta montana (L.) L., 1756
Lin
Linum usitatissimum subsp. usitatisimum
Linaceae
Autre noum : Lin(-cultiva).
Nom en français : Lin cultivé.
Descripcioun :Aquéu lin èro proun cultiva à passa tèms emai lou siegue encaro. S'atrobo pamens proun dins li prado e li champ. Ei mai grand e fai de flour mai grosso que la formo fèro d'óurigino. Coumpara emé la meno fèro mens coumuno.
Usanço :Cadu saup que li grano de lin soun manjadisso. Soun bono contro lou quiéu tapa. Mai èi subretout en emplastre o escudet que soun adoubado pèr lucha contro l'inflamacioun e li doulour (de garganto, d'estouma...) : trissa 50g de grano o achata de farino, faire bouli dins l'aigo pièi vira tout acò dins un linge. Mèfi que siegue pas trop caud.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Pancaro entresigna
Cicle bioulougico : Pancaro entresigna
Gènre : Linum
Famiho : Linaceae
Ordre : Malpighiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Champ
Estànci :
Pancaro entresigna
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Linum usitatissimum subsp. usitatisimum L., 1753